Những điểm mới trong Quy định thi hành Điều lệ Đảng.
Ngày 26/5/2025, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Quy định số 294-QĐ/TW về thi hành Điều lệ Đảng (gọi tắt là Quy định 294) và được ban hành trong hệ thống Đảng tới các chi bộ, có hiệu lực thi hành từ 01/7/2025.
Bên cạnh một số quy định về tuổi đời và trình độ học vấn của người vào Đảng; về quyền của đảng viên; giới thiệu và kết nạp người vào Đảng; thời hạn tổ chức Lễ kết nạp đảng viên, xét công nhận đảng viên chính thức, tính tuổi đảng của đảng viên; đảng tịch của đảng viên... cơ bản được giữ nguyên như trong Quy định 232 ngày 20/1/2025, Quy định 294 mở rộng, bổ sung nhiều nội dung mới như sau:
Hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện
Về hệ thống tổ chức của Đảng, Quy định 294 nêu rõ hệ thống tổ chức của Đảng được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước.
Cụ thể, hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã (gồm: xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng, có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng.
Như vậy, so với quy định cũ, hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện. Quy định 294 cũng đề cập việc thí điểm tổ chức các đảng bộ xã, phường trực thuộc Tỉnh ủy, Thành ủy là đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Việc thí điểm do cấp ủy tỉnh, thành quyết định tổ chức sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Ban Tổ chức Trung ương (BTC TƯ).
Theo quy định mới, Bộ Chính trị (BCT) quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các đảng bộ: các cơ quan Đảng TƯ; Quốc hội; Chính phủ; Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể TƯ trực thuộc TƯ.
BTC TƯ giúp BCT, Ban Bí thư (BBT) quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng ủy trực thuộc TƯ. Các đảng bộ trực thuộc TƯ bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, bộ, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị, theo quyết định của BCT.
Đảng ủy trực thuộc TƯ sẽ quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc. Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định thành lập, quyết định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).
Ở cấp tỉnh thì thành lập đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành và đảng bộ UBND tỉnh, thành trực thuộc cấp ủy, cấp tỉnh.
Cấp ủy cấp tỉnh quyết định thành lập, còn Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy các cơ quan đảng tỉnh, thành và đảng ủy UBND tỉnh, thành. BTC TƯ hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của đảng ủy các cơ quan đảng tỉnh, thành phố và đảng ủy UBND tỉnh, thành.
Đảng bộ các cơ quan đảng tỉnh, thành phố và đảng bộ UBND tỉnh, thành - bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, sở, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị - quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc. Ngoài ra, Quy định 294 nêu rõ không lập đảng bộ khối cấp cơ sở.
Thí điểm Đại hội Chi bộ 5 năm/lần.
Một điểm đáng chú ý nữa trong Quy định 294 là về nhiệm kỳ chi bộ.
Hiện nay, Chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở đang thực hiện Đại hội 5 năm/2 lần. Quy định 294 nêu thí điểm đại hội chi bộ 5 năm/lần.
Quy định mới cũng nêu cụ thể về Đảng ủy Quân khu, Đảng ủy Quân sự địa phương; quan hệ giữa Đảng ủy Công an TƯ với Tỉnh ủy, Thành ủy; cơ quan đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Công an nhân dân; nhiệm vụ tham mưu của Đảng ủy Công an đối với cấp ủy địa phương cùng cấp.
Việc quy định số lượng cấp ủy viên, ủy viên Ban Thường vụ (BTV), ủy viên Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của cấp ủy mỗi cấp được căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, vị trí, đặc điểm của mỗi cấp và số lượng đơn vị trực thuộc, số lượng đảng viên của mỗi đảng bộ. Số lượng ủy viên BTV cấp ủy mỗi cấp không quá 1/3 tổng số cấp ủy viên.
Đối với các Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc TƯ mới thành lập (không bao gồm Quân ủy TƯ, Đảng ủy Công an TƯ) trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, nhiệm kỳ 2025-2030 thì số lượng ủy viên BTV có thể nhiều hơn 1/3 nhưng dưới 1/2 tổng số cấp ủy viên và do BCT quyết định.
Đối với các đảng ủy xã, phường, đặc khu thì số lượng ủy viên BTV thực hiện theo quy định của BCT.
Trước mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ các cấp, căn cứ nghị quyết của Ban Chấp hành (BCH) TƯ Đảng, BCT ra Chỉ thị, BTC TƯ hướng dẫn cụ thể về việc chuẩn bị và tiến hành đại hội, có quy định về số lượng (tối đa, tối thiểu) cấp ủy viên, ủy viên BTV, ủy viên UBKT của cấp ủy mỗi cấp.
Trên cơ sở đó, cấp ủy từng cấp chuẩn bị nhân sự khóa mới trình đại hội đảng bộ cấp mình xem xét, quyết định trước khi tiến hành công tác bầu cử.
Sau khi được bầu, cấp ủy khóa mới thảo luận và quyết định số lượng ủy viên BTV và số lượng ủy viên UBKT cấp mình trước khi bầu cử các chức vụ đó theo quy định hiện hành.
Quy định nêu rõ trước mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ các cấp, căn cứ nghị quyết của BCH TƯ Đảng, BCT ra Chỉ thị, BTC TƯ hướng dẫn cụ thể về việc chuẩn bị và tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp, có quy định về số lượng (tối đa, tối thiểu) cấp ủy viên, ủy viên BTV, ủy viên UBKT của cấp ủy mỗi cấp.
Trên cơ sở đó, cấp ủy từng cấp tiến hành công tác chuẩn bị nhân sự khóa mới trình Đại hội Đảng bộ cấp mình xem xét, quyết định số lượng cấp ủy viên trước khi tiến hành công tác bầu cử.
Sau khi được bầu, cấp ủy khóa mới thảo luận, quyết định số lượng ủy viên BTV và số lượng ủy viên UBKT cấp mình trước khi bầu cử các chức vụ đó theo quy định hiện hành.
Ngoài các nội dung trên, Quy định 294 cũng nêu, đối với việc lập cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy thì cấp ủy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thành lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc và đơn vị sự nghiệp: Văn phòng, Ban Tổ chức, cơ quan Ủy ban Kiểm tra, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ban Nội chính; Trường Chính trị và cơ quan Báo và Phát thanh, truyền hình của đảng bộ tỉnh, thành phố./.
Hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện
Về hệ thống tổ chức của Đảng, Quy định 294 nêu rõ hệ thống tổ chức của Đảng được lập tương ứng với hệ thống tổ chức hành chính của Nhà nước.
Cụ thể, hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã (gồm: xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng, có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng.
Như vậy, so với quy định cũ, hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện. Quy định 294 cũng đề cập việc thí điểm tổ chức các đảng bộ xã, phường trực thuộc Tỉnh ủy, Thành ủy là đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Việc thí điểm do cấp ủy tỉnh, thành quyết định tổ chức sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Ban Tổ chức Trung ương (BTC TƯ).
Theo quy định mới, Bộ Chính trị (BCT) quyết định thành lập và quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các đảng bộ: các cơ quan Đảng TƯ; Quốc hội; Chính phủ; Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể TƯ trực thuộc TƯ.
BTC TƯ giúp BCT, Ban Bí thư (BBT) quản lý về hoạt động, hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của các đảng ủy trực thuộc TƯ. Các đảng bộ trực thuộc TƯ bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, bộ, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị, theo quyết định của BCT.
Đảng ủy trực thuộc TƯ sẽ quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc. Bên cạnh đó, Ban Thường vụ Đảng ủy Quốc hội quyết định thành lập, quyết định chức năng, nhiệm vụ và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động của tổ đảng ở đoàn đại biểu Quốc hội (hoạt động tại các kỳ họp của Quốc hội).
Ở cấp tỉnh thì thành lập đảng bộ các cơ quan Đảng tỉnh, thành và đảng bộ UBND tỉnh, thành trực thuộc cấp ủy, cấp tỉnh.
Cấp ủy cấp tỉnh quyết định thành lập, còn Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy quyết định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy các cơ quan đảng tỉnh, thành và đảng ủy UBND tỉnh, thành. BTC TƯ hướng dẫn về tổ chức và biên chế cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của đảng ủy các cơ quan đảng tỉnh, thành phố và đảng ủy UBND tỉnh, thành.
Đảng bộ các cơ quan đảng tỉnh, thành phố và đảng bộ UBND tỉnh, thành - bao gồm các tổ chức đảng ở các cơ quan, tổ chức, sở, ngành, đơn vị, doanh nghiệp tương ứng về các lĩnh vực công tác và nhiệm vụ chính trị - quyết định thành lập các tổ chức đảng trực thuộc. Ngoài ra, Quy định 294 nêu rõ không lập đảng bộ khối cấp cơ sở.
Thí điểm Đại hội Chi bộ 5 năm/lần.
Một điểm đáng chú ý nữa trong Quy định 294 là về nhiệm kỳ chi bộ.
Hiện nay, Chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở đang thực hiện Đại hội 5 năm/2 lần. Quy định 294 nêu thí điểm đại hội chi bộ 5 năm/lần.
Quy định mới cũng nêu cụ thể về Đảng ủy Quân khu, Đảng ủy Quân sự địa phương; quan hệ giữa Đảng ủy Công an TƯ với Tỉnh ủy, Thành ủy; cơ quan đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Công an nhân dân; nhiệm vụ tham mưu của Đảng ủy Công an đối với cấp ủy địa phương cùng cấp.
Việc quy định số lượng cấp ủy viên, ủy viên Ban Thường vụ (BTV), ủy viên Ủy ban Kiểm tra (UBKT) của cấp ủy mỗi cấp được căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, vị trí, đặc điểm của mỗi cấp và số lượng đơn vị trực thuộc, số lượng đảng viên của mỗi đảng bộ. Số lượng ủy viên BTV cấp ủy mỗi cấp không quá 1/3 tổng số cấp ủy viên.
Đối với các Tỉnh ủy, Thành ủy, Đảng ủy trực thuộc TƯ mới thành lập (không bao gồm Quân ủy TƯ, Đảng ủy Công an TƯ) trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, nhiệm kỳ 2025-2030 thì số lượng ủy viên BTV có thể nhiều hơn 1/3 nhưng dưới 1/2 tổng số cấp ủy viên và do BCT quyết định.
Đối với các đảng ủy xã, phường, đặc khu thì số lượng ủy viên BTV thực hiện theo quy định của BCT.
Trước mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ các cấp, căn cứ nghị quyết của Ban Chấp hành (BCH) TƯ Đảng, BCT ra Chỉ thị, BTC TƯ hướng dẫn cụ thể về việc chuẩn bị và tiến hành đại hội, có quy định về số lượng (tối đa, tối thiểu) cấp ủy viên, ủy viên BTV, ủy viên UBKT của cấp ủy mỗi cấp.
Trên cơ sở đó, cấp ủy từng cấp chuẩn bị nhân sự khóa mới trình đại hội đảng bộ cấp mình xem xét, quyết định trước khi tiến hành công tác bầu cử.
Sau khi được bầu, cấp ủy khóa mới thảo luận và quyết định số lượng ủy viên BTV và số lượng ủy viên UBKT cấp mình trước khi bầu cử các chức vụ đó theo quy định hiện hành.
Quy định nêu rõ trước mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ các cấp, căn cứ nghị quyết của BCH TƯ Đảng, BCT ra Chỉ thị, BTC TƯ hướng dẫn cụ thể về việc chuẩn bị và tiến hành Đại hội Đảng bộ các cấp, có quy định về số lượng (tối đa, tối thiểu) cấp ủy viên, ủy viên BTV, ủy viên UBKT của cấp ủy mỗi cấp.
Trên cơ sở đó, cấp ủy từng cấp tiến hành công tác chuẩn bị nhân sự khóa mới trình Đại hội Đảng bộ cấp mình xem xét, quyết định số lượng cấp ủy viên trước khi tiến hành công tác bầu cử.
Sau khi được bầu, cấp ủy khóa mới thảo luận, quyết định số lượng ủy viên BTV và số lượng ủy viên UBKT cấp mình trước khi bầu cử các chức vụ đó theo quy định hiện hành.
Ngoài các nội dung trên, Quy định 294 cũng nêu, đối với việc lập cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy thì cấp ủy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thành lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc và đơn vị sự nghiệp: Văn phòng, Ban Tổ chức, cơ quan Ủy ban Kiểm tra, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ban Nội chính; Trường Chính trị và cơ quan Báo và Phát thanh, truyền hình của đảng bộ tỉnh, thành phố./.
File đính kèm
Tác giả bài viết: Thiên Trúc
Ý kiến bạn đọc
BÀI ĐĂNG TRONG TUẦN ĐƯỢC NHIỀU NGƯỜI QUAN TÂM