Một số vấn đề trao đổi trong việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về học tập suốt đời góp phần xây dựng xã hội học tập hiện nay tại các Chi bộ trong lực lượng Công an tỉnh Bình Định.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà giáo dục vĩ đại, trong tư tưởng của Người về học tập suốt đời khái quát hết các lĩnh vực của học tập: trách nhiệm phải học tập; mục đích học tập, nội dung học tập và phương pháp, hình thức học tập suốt đời. Tư tưởng của Hồ Chí Minh về học tập suốt đời còn nguyên tính thời sự và là cơ sở cho công tác xây dựng xã hội học tập ngày nay. Để nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên trong các Chi bộ về việc tự nghiên cứu, học tập đáp ứng yêu cầu công tác trong tình hình hiện nay cần tập trung:
Một là, học tập suốt đời là nhiệm vụ của mỗi công dân, mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi tổ chức
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: "Mỗi công dân Việt Nam cần: Biết ham học… Biết rồi, ta học thêm. Ngoài ra, còn biết bao điều cần học. Việc thế giới rất nhiều, học không bao giờ hết. Người có học mới có tiến bộ. Càng học càng tiến bộ”.“Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự đào thải mình”. Vì vậy, mỗi người đều “Phải biết tự động học tập”; “Phải học nữa, học mãi trong khi đi làm việc”. “Trai, gái, trẻ, già, cán bộ, công nhân đều phải học cả”. “Còn sống thì còn phải học, còn phải hoạt động cách mạng” .
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng và cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ tổ chức cho cán bộ, đảng viên của mình tự học suốt đời. Người chỉ thị lập Ủy ban học tập ở mỗi cơ quan, đơn vị, đoàn thể, quy định thời gian học tập, tài liệu, cách thức học tập và kiểm tra việc học tập của mỗi người.
Hai là, học tập suốt đời để luôn tiến bộ, để phụng sự nhân dân tốt hơn
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: Mục đích học tập suốt đời là để tiến bộ không ngừng; để phục vụ Nhân dân tốt hơn. Người chỉ rõ: “Muốn tiến bộ mãi thì phải học tập. Học trong sách báo, học trong công tác, học với anh em, học hỏi quần chúng. Học tập để phát triển ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm”. “Muốn tiến bộ kịp sự biến đổi vô cùng tận, thì chúng ta phải nghiên cứu, học tập. Nghiên cứu, học tập lý luận và kỹ thuật”. “Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm”. “Học để phụng sự Nhân dân, làm đầy tớ của Nhân dân”. “Phải cố gắng học hỏi để không ngừng nâng cao trình độ chính trị, văn hóa và kỹ thuật để phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân”.
Người xác định rất cụ thể bốn mục tiêu của tự học: “Học để sửa chữa tư tưởng; học để tu dưỡng đạo đức cách mạng; học để tin tưởng và học để hành”. “Chúng ta là những người lao động làm chủ nước nhà. Muốn làm chủ được tốt, phải có năng lực làm chủ. Chúng ta học tập chính là để có đủ năng lực làm chủ, có đủ năng lực tổ chức cuộc sống mới - trước hết là tổ chức nền sản xuất mới. Bởi vậy, ý thức làm chủ không phải chỉ tỏ rõ ở tinh thần hăng hái lao động mà còn phải tỏ rõ ở tinh thần say mê học tập để không ngừng nâng cao năng lực làm chủ của mình” .
Ba là, học tập suốt đời cả về chính trị, văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ, học kinh nghiệm và phương pháp làm việc
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Nội dung của học tập suốt đời đa dạng, phong phú, theo yêu cầu phát triển đất nước: “Chúng ta cần học nhiều thứ: học chính trị, học văn hóa, học kỹ thuật, nghiệp vụ”. “Nếu không học tập văn hóa, không có trình độ văn hóa thì không học tập được kỹ thuật, không học tập được kỹ thuật thì không theo kịp được nhu cầu kinh tế nước nhà; nhưng phải chú ý học tập chính trị vì nếu chỉ học văn hóa, kỹ thuật mà không có chính trị thì như người nhắm mắt mà đi”. Hồ Chí Minh rất chú ý việc học hỏi kinh nghiệm: “đặc biệt phải chú trọng học tập kinh nghiệm và tác phong công tác tốt của các đồng chí chuyên gia bạn”; “bất kỳ việc gì có lợi là ta phải học".
Bốn là, phương pháp học tập suốt đời là học mọi lúc, mọi nơi, mọi người
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Học ở trường, học ở sách vở, học lẫn nhau và học Nhân dân; học tập trong việc làm hàng ngày, trong việc lớn cũng như việc nhỏ, việc cao cũng như việc thấp; vừa làm vừa học, nghiên cứu không những trong sách vở mà ngay trong những công tác của mình”. “Học để thêm yêu nước, yêu Đảng; thêm tự hào về lịch sử dân tộc, lịch sử Đảng. Học để có khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Học để tu dưỡng đạo đức bản thân, để hiểu biết và xây dựng truyền thống văn hóa dân tộc. Học để tin tưởng vào đường lối và sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng”. Người chỉ rõ: “Một người phải biết học nhiều người”; “học tập ngay trong sản xuất, học tập những người, những tổ, những đơn vị tiên tiến… Không những thế mà còn phải tìm học những cái hay mà mỗi người lao động trung bình hoặc chậm tiến đều có thể có”.
Hồ Chủ tịch hướng dẫn phương pháp học tập biện chứng và khoa học: “Phải xem xét toàn diện, xem quá khứ, nhất là xem hiện tại để hiểu biết và suy đoán tương lai. Có thế mới nhận định tình hình, mới nhận xét sự việc xảy ra được đúng đắn”. Người kể về kinh nghiệm tự học của bản thân: “... một là học trong đời sống của mình, hai là học ở giai cấp công nhân”; “Vừa học, vừa lao động”; “Học tập không ngừng và phải luôn khiêm tốn”; “Học hỏi Nhân dân”.
Qua đó, có thể thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà giáo dục vĩ đại, trong tư tưởng của Người về học tập suốt đời, khái quát hết các lĩnh vực của học tập; trách nhiệm phải học tập; mục đích học tập, nội dung học tập và phương pháp, hình thức học tập suốt đời. Tư tưởng của Hồ Chí Minh về học tập suốt đời còn nguyên tính thời sự và là cơ sở cho công tác xây dựng xã hội học tập ngày nay.
Trước bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là công nghệ số, xã hội số, văn hóa số phát triển mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu, tạo đột phá trên nhiều lĩnh vực, tạo ra cả thời cơ và thách thức đối với mọi quốc gia, dân tộc. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về học tập suốt đời tại các Chi bộ góp phần xây dựng xã hội học tập hiện nay cần được nhận thức và quán triệt mạnh mẽ thông qua các nội dung sau:
1. Từng bước nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của việc học tập, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về học tập suốt đời vào xây dựng xã hội học tập hiện nay. Nâng cao tính tự giác, tự rèn luyện, tự học tập, nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng mỗi cán bộ, đảng viên trong chi bộ. Việc xây dựng ý thức tự học suốt đời là xây dựng thói quen mới cho cán bộ, đảng viên trong các chi bộ, từng bước, khắc phục bệnh thành tích, bệnh hình thức. Khi đó, cán bộ, đảng viên trong Chi bộ ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với việc tự học tập suốt đời gắn liền với trách nhiệm bảo vệ ANTQ góp phần củng cố vững chắc nền quốc phòng toàn dân. Từ đó có ý thức cập nhật tình hình thời sự; tự học tập, rèn luyện để khỏe mạnh hơn, hội nhập tốt hơn; chủ động và có ý thức cảnh giác cao hơn.
2. Qua các buổi sinh hoạt chính trị, chuyên đề, giao ban, cấp ủy các cấp tổ chức tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên trong đơn vị dưới nhiều chủ đề phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức, sinh động, trực quan, dễ nhớ, dễ vận dụng, phù hợp với tình hình thực tiễn gắn liền với các ngày lễ, ngày truyền thống tại địa phương nói riêng và cả nước nói chung để tăng cường giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống và lịch sử dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội, nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật cho cán bộ, đảng viên trong chi bộ, thân nhân và Nhân dân nơi cư trú.
3. Cấp ủy các cấp cần định hướng, xác định cụ thể, rõ ràng nội dung học tập của cán bộ, đảng viên trong chi bộ; tạo điều kiện khuyến khích học tập về lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp, kinh nghiệm làm việc và khả năng phối hợp của từng cá nhân trong tập thể để nâng cao tính kỷ luật và phát huy sức mạnh tổng hợp.
4. Đẩy mạnh học tập trên nhiều lĩnh vực, phục vụ công tác, nhất là học tập chính trị để nâng cao ý thức, trách nhiệm, bản lĩnh của cán bộ, đảng viên trong Chi bộ. Nêu cao truyền thống, tự hào tiếp nối truyền thống các thế hệ đi trước và tiếp tục học tập, rèn luyện, phát huy tính tiền phong, gương mẫu của người đảng viên, đấu tranh với các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lối sống thực dụng, “nói không đi đôi với làm”. Nêu cao tính trung thực, khách quan, xây dựng đoàn kết nội bộ và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú.
5. Chú trọng việc học tập và ứng dụng công nghệ trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, học tập phương thức quản lý và điều hành công việc thông qua môi trường số an toàn, bảo mật.
6. Xây dựng nội dung học tập và yêu cầu riêng đối với cán bộ, đảng viên từ đầu năm, đầu nhiệm kỳ đồng thời đưa nội dung đánh giá, biểu dương trong Chi bộ là một tiêu chí bảo đảm việc phấn đấu của mỗi đảng viên. Biểu dương, nhân rộng, lan tỏa đối với các gương “Người tốt, việc tốt” trong đơn vị, Chi bộ.
7. Không ngừng ra sức phấn đấu, học tập, nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm, kiến thức mới để phục vụ yêu cầu công tác trong tình hình mới. Xác định đúng đắn mục đích tự học suốt đời là để không ngừng tiến bộ. Cần phát huy tính tiên phong, gương mẫu, nhất là người đứng đầu trong việc không ngừng học tập, cập nhật thời sự; nghiên cứu lý luận chính trị; nâng cao nghiệp vụ; tuyên truyền, vận động người thân, gia đình tự học tập trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, xây dựng nền kinh tế số, xã hội số để thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Công an tỉnh khóa XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: "Mỗi công dân Việt Nam cần: Biết ham học… Biết rồi, ta học thêm. Ngoài ra, còn biết bao điều cần học. Việc thế giới rất nhiều, học không bao giờ hết. Người có học mới có tiến bộ. Càng học càng tiến bộ”.“Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự đào thải mình”. Vì vậy, mỗi người đều “Phải biết tự động học tập”; “Phải học nữa, học mãi trong khi đi làm việc”. “Trai, gái, trẻ, già, cán bộ, công nhân đều phải học cả”. “Còn sống thì còn phải học, còn phải hoạt động cách mạng” .
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng và cơ quan, tổ chức có nhiệm vụ tổ chức cho cán bộ, đảng viên của mình tự học suốt đời. Người chỉ thị lập Ủy ban học tập ở mỗi cơ quan, đơn vị, đoàn thể, quy định thời gian học tập, tài liệu, cách thức học tập và kiểm tra việc học tập của mỗi người.
Hai là, học tập suốt đời để luôn tiến bộ, để phụng sự nhân dân tốt hơn
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng: Mục đích học tập suốt đời là để tiến bộ không ngừng; để phục vụ Nhân dân tốt hơn. Người chỉ rõ: “Muốn tiến bộ mãi thì phải học tập. Học trong sách báo, học trong công tác, học với anh em, học hỏi quần chúng. Học tập để phát triển ưu điểm, sửa chữa khuyết điểm”. “Muốn tiến bộ kịp sự biến đổi vô cùng tận, thì chúng ta phải nghiên cứu, học tập. Nghiên cứu, học tập lý luận và kỹ thuật”. “Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm”. “Học để phụng sự Nhân dân, làm đầy tớ của Nhân dân”. “Phải cố gắng học hỏi để không ngừng nâng cao trình độ chính trị, văn hóa và kỹ thuật để phục vụ Tổ quốc, phục vụ Nhân dân”.
Người xác định rất cụ thể bốn mục tiêu của tự học: “Học để sửa chữa tư tưởng; học để tu dưỡng đạo đức cách mạng; học để tin tưởng và học để hành”. “Chúng ta là những người lao động làm chủ nước nhà. Muốn làm chủ được tốt, phải có năng lực làm chủ. Chúng ta học tập chính là để có đủ năng lực làm chủ, có đủ năng lực tổ chức cuộc sống mới - trước hết là tổ chức nền sản xuất mới. Bởi vậy, ý thức làm chủ không phải chỉ tỏ rõ ở tinh thần hăng hái lao động mà còn phải tỏ rõ ở tinh thần say mê học tập để không ngừng nâng cao năng lực làm chủ của mình” .
Ba là, học tập suốt đời cả về chính trị, văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ, học kinh nghiệm và phương pháp làm việc
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: Nội dung của học tập suốt đời đa dạng, phong phú, theo yêu cầu phát triển đất nước: “Chúng ta cần học nhiều thứ: học chính trị, học văn hóa, học kỹ thuật, nghiệp vụ”. “Nếu không học tập văn hóa, không có trình độ văn hóa thì không học tập được kỹ thuật, không học tập được kỹ thuật thì không theo kịp được nhu cầu kinh tế nước nhà; nhưng phải chú ý học tập chính trị vì nếu chỉ học văn hóa, kỹ thuật mà không có chính trị thì như người nhắm mắt mà đi”. Hồ Chí Minh rất chú ý việc học hỏi kinh nghiệm: “đặc biệt phải chú trọng học tập kinh nghiệm và tác phong công tác tốt của các đồng chí chuyên gia bạn”; “bất kỳ việc gì có lợi là ta phải học".
Bốn là, phương pháp học tập suốt đời là học mọi lúc, mọi nơi, mọi người
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Học ở trường, học ở sách vở, học lẫn nhau và học Nhân dân; học tập trong việc làm hàng ngày, trong việc lớn cũng như việc nhỏ, việc cao cũng như việc thấp; vừa làm vừa học, nghiên cứu không những trong sách vở mà ngay trong những công tác của mình”. “Học để thêm yêu nước, yêu Đảng; thêm tự hào về lịch sử dân tộc, lịch sử Đảng. Học để có khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Học để tu dưỡng đạo đức bản thân, để hiểu biết và xây dựng truyền thống văn hóa dân tộc. Học để tin tưởng vào đường lối và sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng”. Người chỉ rõ: “Một người phải biết học nhiều người”; “học tập ngay trong sản xuất, học tập những người, những tổ, những đơn vị tiên tiến… Không những thế mà còn phải tìm học những cái hay mà mỗi người lao động trung bình hoặc chậm tiến đều có thể có”.
Hồ Chủ tịch hướng dẫn phương pháp học tập biện chứng và khoa học: “Phải xem xét toàn diện, xem quá khứ, nhất là xem hiện tại để hiểu biết và suy đoán tương lai. Có thế mới nhận định tình hình, mới nhận xét sự việc xảy ra được đúng đắn”. Người kể về kinh nghiệm tự học của bản thân: “... một là học trong đời sống của mình, hai là học ở giai cấp công nhân”; “Vừa học, vừa lao động”; “Học tập không ngừng và phải luôn khiêm tốn”; “Học hỏi Nhân dân”.
Qua đó, có thể thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà giáo dục vĩ đại, trong tư tưởng của Người về học tập suốt đời, khái quát hết các lĩnh vực của học tập; trách nhiệm phải học tập; mục đích học tập, nội dung học tập và phương pháp, hình thức học tập suốt đời. Tư tưởng của Hồ Chí Minh về học tập suốt đời còn nguyên tính thời sự và là cơ sở cho công tác xây dựng xã hội học tập ngày nay.
Trước bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là công nghệ số, xã hội số, văn hóa số phát triển mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu, tạo đột phá trên nhiều lĩnh vực, tạo ra cả thời cơ và thách thức đối với mọi quốc gia, dân tộc. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về học tập suốt đời tại các Chi bộ góp phần xây dựng xã hội học tập hiện nay cần được nhận thức và quán triệt mạnh mẽ thông qua các nội dung sau:
1. Từng bước nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của việc học tập, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về học tập suốt đời vào xây dựng xã hội học tập hiện nay. Nâng cao tính tự giác, tự rèn luyện, tự học tập, nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng mỗi cán bộ, đảng viên trong chi bộ. Việc xây dựng ý thức tự học suốt đời là xây dựng thói quen mới cho cán bộ, đảng viên trong các chi bộ, từng bước, khắc phục bệnh thành tích, bệnh hình thức. Khi đó, cán bộ, đảng viên trong Chi bộ ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với việc tự học tập suốt đời gắn liền với trách nhiệm bảo vệ ANTQ góp phần củng cố vững chắc nền quốc phòng toàn dân. Từ đó có ý thức cập nhật tình hình thời sự; tự học tập, rèn luyện để khỏe mạnh hơn, hội nhập tốt hơn; chủ động và có ý thức cảnh giác cao hơn.
2. Qua các buổi sinh hoạt chính trị, chuyên đề, giao ban, cấp ủy các cấp tổ chức tuyên truyền cho cán bộ, đảng viên trong đơn vị dưới nhiều chủ đề phong phú về nội dung, đa dạng về hình thức, sinh động, trực quan, dễ nhớ, dễ vận dụng, phù hợp với tình hình thực tiễn gắn liền với các ngày lễ, ngày truyền thống tại địa phương nói riêng và cả nước nói chung để tăng cường giáo dục lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, truyền thống và lịch sử dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội, nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật cho cán bộ, đảng viên trong chi bộ, thân nhân và Nhân dân nơi cư trú.
3. Cấp ủy các cấp cần định hướng, xác định cụ thể, rõ ràng nội dung học tập của cán bộ, đảng viên trong chi bộ; tạo điều kiện khuyến khích học tập về lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp, kinh nghiệm làm việc và khả năng phối hợp của từng cá nhân trong tập thể để nâng cao tính kỷ luật và phát huy sức mạnh tổng hợp.
4. Đẩy mạnh học tập trên nhiều lĩnh vực, phục vụ công tác, nhất là học tập chính trị để nâng cao ý thức, trách nhiệm, bản lĩnh của cán bộ, đảng viên trong Chi bộ. Nêu cao truyền thống, tự hào tiếp nối truyền thống các thế hệ đi trước và tiếp tục học tập, rèn luyện, phát huy tính tiền phong, gương mẫu của người đảng viên, đấu tranh với các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lối sống thực dụng, “nói không đi đôi với làm”. Nêu cao tính trung thực, khách quan, xây dựng đoàn kết nội bộ và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú.
5. Chú trọng việc học tập và ứng dụng công nghệ trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, học tập phương thức quản lý và điều hành công việc thông qua môi trường số an toàn, bảo mật.
6. Xây dựng nội dung học tập và yêu cầu riêng đối với cán bộ, đảng viên từ đầu năm, đầu nhiệm kỳ đồng thời đưa nội dung đánh giá, biểu dương trong Chi bộ là một tiêu chí bảo đảm việc phấn đấu của mỗi đảng viên. Biểu dương, nhân rộng, lan tỏa đối với các gương “Người tốt, việc tốt” trong đơn vị, Chi bộ.
7. Không ngừng ra sức phấn đấu, học tập, nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm, kiến thức mới để phục vụ yêu cầu công tác trong tình hình mới. Xác định đúng đắn mục đích tự học suốt đời là để không ngừng tiến bộ. Cần phát huy tính tiên phong, gương mẫu, nhất là người đứng đầu trong việc không ngừng học tập, cập nhật thời sự; nghiên cứu lý luận chính trị; nâng cao nghiệp vụ; tuyên truyền, vận động người thân, gia đình tự học tập trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia, xây dựng nền kinh tế số, xã hội số để thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Công an tỉnh khóa XIV, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Tác giả bài viết: Tô Xuân Đông
Ý kiến bạn đọc
BÀI ĐĂNG TRONG TUẦN ĐƯỢC NHIỀU NGƯỜI QUAN TÂM
